راهپیمایی ۲۲ بهمن در دوسال اولِ پیروزی انقلاب اسلامی چگونه گذشت؟
یکسال پس از پیروزی انقلاب اسلامی، اولین بهارِ انقلاب با صدور پیامی از سوی امام راحل برای ملت ایران گذشت و مردم نیز با آرزوی سلامتی و بهبود بنیان گذار انقلاب؛ در خیابان‌های سردِ آن روز به یاد ایشان بودند.
۲۲ بهمن، روز تاریخ ساز انقلاب اسلامی برای تمام ما ایرانی‌ها خاطره انگیز است و اکثر ما خاطرات فراوانی از راهپیمایی این روز در پس ذهن و خاطراتمان داریم. اما بدون شک خاطره انگیزترین راهپیمایی ۲۲ بهمن، اولین راهپیمایی پیروزی انقلاب اسلامی در سال ۵۸ است.
در آن سال حضرت امام خمینی به دلیل عارضه قلبی در بیمارستان بستری بود. ایشان در پیامی ضمن تبریک این روز به ملت ایران و سایر مستضعفان و مسلمانان جهان نوشته بودند«این‌جانب مع الاسف به واسطه منع پزشکان نتوانستم در جشن ملت و رژه ارتش شرکت کنم، لکن دلم با ملت و ارتش اسلامی – ملی است.» (صحیفه امام خمینی جلد ۱۲)
روز دوشنبه ۲۲ بهمن ۱۳۵۸ به مناسبت فرارسیدن نخستین سالروز پیروزی انقلاب شکوهمند ملت ایران، مراسم ویژه‌ای در سراسر کشور برگزار شد و میلیون‌ها ایرانی با برپا داشتن جشن و انجام راهپیمایی خاطره این روز بزرگ تاریخی را گرامی داشتند. در تهران با وجود هوای سرد و بارانی، از نخستین ساعات بامداد، گروه‌های مختلف مردم در حالی که شعار می‌دادند به سوی میدان آزادی به حرکت درآمدند.
در ساعت ۱۱ سراسر بزرگراه محمدعلی جناح، میدان آزادی و خیابان انقلاب به وسیله انبوه جمعیت که تعداد آنان به دو میلیون نفر می رسید، پر شد. در این مراسم حدود ۳۰۰ نفر میهمان خارجی که برای شرکت در جشن‌های سالگرد هجرت و انقلاب از سرزمین‌های مختلف اسلامی به ایران آمده بودند و همچنین ۵۰ تن از نمایندگان مردم آمریکا که به دعوت دانشجویان پیرو خط امام به ایران آمده بودند، شرکت داشتند.
در ساعت ۱۳ و ۳۰ دقیقه رژه واحدهای مختلف ارتش جمهوری اسلامی ایران، نیروهای مسلح و سپاه پاسداران آغاز شد. در پیشاپیش رژه‌روندگان پلاکارد پارچه‌ای بزرگی با تصویر دکتر علی شریعتی و شهدای انقلاب، همرا با شعار «از جان خود گذشتیم، با خون خود نوشتیم، یا مرگ یا خمینی» حمل می‌شد.
در این مراسم ابتدا نفرات دژبان، سپس دانشجویان دانشکده افسری و پس از آن سپاهیان پاسدار و افراد کمیته‌ها و اعضای ارتش ملی در حالی که تصاویری از امام خمینی در دست داشتند رژه رفتند و مردم با دادن شعار برای آنان ابراز احساسات کردند. از جمله شعارهای آن روز مردم « الله، الله، الله/ شفا بده روح‌الله؛
خمینی، خمینی، خدا نگه‌دار تو/ بمیرد منافق دشمن خون‌خوار تو» بود.
آیت الله هاشمی رفسنجانی نیز در در خاطرات خود از سالگرد پیروزی انقلاب در بهمن سال ۵۸ نوشته است:«به مناسبت همین روزهای خجسته، طلبه‌های حوزه علمیه قم نیز مجلس باشکوهی در مدرسه فیضیه برپا کردند. در این مجلس که با حضور انبوه مردم و زوار حضرت معصومه (س) بر پا شده بود من طبق برنامه تنظیمی سخنرانی کردم. در این سخنرانی با مرور حوادث و رویدادهای بعد از پیروزی انقلاب به تحلیل رابطه پیشرفت انقلاب و تحکیم موقعیت دین اسلام در مقابل دشمنان انقلاب و مخالفان دین پرادختم و با تأکید بر صلابت رهبری و وحدت و همراهی مردم به دستاوردها و افتخارات یک‌ساله انقلاب اسلامی خصوصاً در تهیه و تصویب قانون اساسی و برگزاری چندین رفراندوم و انتخابات موفق اشاره کردم و مردم را به حضور یکپارچه در انتخابات مجلس آینده فرا خواندم و از آن‌ها خواستم که با آگاهی و اطلاع کافی نمایندگان شایسته‌ای را راهی آن مجلس کنند.»
در بهمن ۵۹ چه گذشت؟
در سال ۵۹ و در ماه‌های نخستین جنگ تحمیلی قرار بر این بود که هاشمی رفسنجانی رئیس مجلس وقت، سخنران مراسم ۲۲ بهمن در تهران باشد ولی بنی‌صدر به عنوان رئیس‌جمهور وقت در این مراسم سخنرانی کرد. هاشمی درباره بهمن ۵۹ نوشت:«با فرا رسیدن دومین سالگرد پیروزی انقلاب در سراسر کشور جشن و سروری متناسب با شرایط جنگی برگزار شد. در تهران هم مراسمی در استادیوم ورزشی آزادی با حضور جمع زیادی از خانواده شهدا و مهمانان خارجی برپا بود و در آن احمد آقا پیام امام (ره) را قرائت کرد.
بعد از قرائت این پیام آقای بنی‌صدر رئیس‌جمهور برای مردم سخنرانی کرد. قرار بود سخنران این مراسم من باشم که در یکی دو روز پیش از آن مواجه شدیم با اطلاعیه دفتر رئیس‌جمهور مبنی بر اینکه وی قصد سخنرانی در مراسم ۲۲ بهمن را دارد. با اطلاع از این مسئله از انجام سخنرانی در این روز منصرف شدم زیرا مطمئن بودم در این مراسم هر چند که امکان سخنرانی برای هر دو نفر ما وجود دارد ولی به دلیل اینکه سخنرانی جدی، طولانی و اساسی مشکل ایجاد می‌کند و مردم را خسته می‌سازد، بنابراین فکر کردم که بهتر است از این سخنرانی صرف‌نظر کنم تا هم از خستگی مردم پرهیز کرده باشم و هم وقت بیشتری را برای آقای بنی‌صدر فراهم کنم تا وی بتواند مفصل‌تر صحبت کند.»
نقطه عطف راهپیمایی و ماجرای ۲۲ بهمن ۵۹ دقیقا همین سخنرانی بنی‌صدر رئیس جمهور وقت بود. در این سخنرانی گروه‌های در تقابل با خط امام بنا بود تا فضا را در دست بگیرند. بنی‌صدر در این سخنرانی ادعا کرد که زندانیان سیاسی در زندان‌ها شکنجه می‌شوند. پس از این سخنرانی امام راحل دستور دادند تا ماموری از جانب ایشان؛ ادعای رئیس جمهور را بررسی کند. نماینده امام، شهید محمد منتظری بود که پس از بررسی او مشخص شد ادعا و سخن بنی‌صدر از اساس کذب بود و به دلیل زاویه داشتن با نیروهای انقلابی قوه قضاییه آن سخنان را مطرح کرده بود.
