معلولیت‌زایی با قانون جوانی جمعیت/«حقوق افراد دارای معلولیت درحال پسرفت است»
مظاهر گودرزی: دوازدهم آذر، مصادف با سوم دسامبر، روز جهانی افراد دارای معلولیت است؛ افرادی که به‌دلایل مختلف بخشی از توانایی خود را از دست داده‌اند و حالا باید از امکانات لازم برخوردار باشند تا سطح بالایی از کیفیت زندگی‌شان حفظ شود، اما ناگفته پیداست که فراهم کردن امکانات برای این گروه از جامعه نیاز به تامین مالی دارد، در این بین قانون جامع حمایت از معلولان که سال ۱۳۹۷ ابلاغ شد هنوز نتوانسته نیازهای این بخش از جامعه را تامین کند، طوری‌که به گفته‌ی بهروز مروتی، مدیر کمپین افراد دارای معلولیت، «فقط ۲ هزارو ۸۷۰ میلیارد تومان از نیاز ۶۰ هزار میلیاردی برای اجرای صحیح این قانون در بودجه تامین شده است.»
در ادامه متن کامل گفت‌وگو آمده است.
آقای مروتی دیروز از طرف ریاست جمهوری به بهانه روز جهانی افراد دارای معلولیت مراسمی برگزار شد، اما شما از طرف کمپین حضور نداشتید، چرا؟
هم به‌دلیل حوادث اخیر در کشور و هم به‌دلیل عدم اجرای قوانین مربوط به افراد دارای معلولیت تصمیم گرفتیم در مراسم ریاست جمهوری شرکت نکنیم.
منظورتان قانون حمایت از حقوق افراد دارای معلولیت است؟
بله، بخش زیادی از مطالبات جامعه معلولان همان مطالبات سال‌های گذشته است، و به‌طور مشخص یعنی اجرای قانون حمایت از حقوق معلولان به‌ویژه ماده ۲۷ این قانون.
این ماده قانونی به چه چیزی اشاره می‌کند؟
براساس آن دولت مکلف شده به معلولان شدید و خیلی شدید حداقل دستمزد سالانه را پرداخت کند، اما این کار انجام نشده است و سازمان بهزیستی فقط ۲۰۰ هزار تومان به معلولان پرداخت می‌کند.
اینکه قانون اجرا نشده شما پیگیری کرده‌اید؟
برای پیگیری مطالبات به دیوان عدالت اداری مراجعه کرده و شکایتی طرح کردیم، اما متاسفانه در رای بدوی و نهایی شکایت ما رد شد، البته همچنان پیگیر آن هستیم.
پاسخ دولت به‌عنوان مجری این قانون چیست؟
پاسخ مشخصی ندارد، حتی بعد از شکایت ما به دیوان عدالت اداری، سازمان بهزیستی متوجه شد در نهایت ما می‌توانیم بهزیستی را به پرداخت حداقل دستمزد محکوم کنیم، چون این‌ها احساس خطر کردند، آن‌هم در شرایط کنونی کشور که همه توجه‌ها به سمت دیگری جلب شده است آیین‌نامه‌ای را برای تغییر قانون پیشنهاد کرده‌اند.
این آیین‌نامه چه می‌گوید؟
به‌کمک این آیین نامه می‌توانند تعداد افراد مشمول دریافت حداقل دستمزد را به شدت محدود کنند و به تعداد کمی برسانند.
این آیین نامه الان در چه مرحله‌ای است؟
این آیین نامه برای بررسی به هیات دولت رفته است، البته ما برای اینکه سازمان بهزیستی این آیین نامه را پس بگیرد تمام تلاش خود را خواهیم کرد. با این وجود باید بگویم وضعیت معلولان نسبت به سال گذشته بدتر شده است، اگر قرار است ما برای اجرای قانون حق‌خواهی کنیم و از طرفی دولت تلاش دارد با نوشتن آیین‌نامه جدید تعداد افراد مشمول این قانون را کم کند، یعنی حقوق افراد دارای معلولیت نه‌تنها رو به ارتقا نیست بلکه درحال پسرفت است.
از طریق نمایندگان مجلس برای اجرای قانون پیگیری کرده‌اید؟
ببینید، درهمین قانون آمده که سازمان بهزیستی باید سالی یک بار گزارش عملکرد اجرای قانون را از دستگاه‌هایی که تکلیف دارند جمع‌آوری کند و به مجلس ارائه دهد، مجلس باید خلاصه گزارش را در صحن قرائت کند و متن کامل آن را هم منتشر کند، یعنی از اردیبهشت سال ۱۳۹۷ تا حالا باید حداقل چهار گزارش سالانه از اجرای قانون حمایت از معلولین در دسترس همگان باشد، اما الان حتی یک گزارش هم نداریم، به‌طور خلاصه اینکه دستگاه‌های اجرایی خصوصاً دولت تکالیف قانونی خود را انجام نمی‌دهد و از طرفی مجلس هیچ نظارتی بر اجرای قانون ندارد، و البته متاسفانه قوه قضائیه در برابر ترک فعل‌ها و تمرد از قانون برخوردی ندارد.
جدا از قانون حمایت از حقوق معلولان که اهمیت زیادی دارد، حمایت‌های سازمان بهزیستی از افراد دارای معلولیت را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
اصلاً موضوعی دیگری که جامعه معلولان با آن مواجه هستند سوء مدیریت در سازمان بهزیستی است که سبب شده ما نتوانیم عملکرد خوبی از این سازمان ببینیم، به‌نظرم بیش از ۹۰ درصد مددجوها از عملکرد سازمان بهزیستی به‌خصوص در یک سال اخیر ناراضی هستند، بهزیستی هنوز معاون توانبخشی ندارد و معاونت‌ها دائم در حال جابه‌جایی هستند، لذا نقطه روشنی برای آینده نمی‌بینیم به‌همین دلیل ما هم حضور در مراسم امسال را تحریم کردیم.
الان جمعیت افراد دارای معلولیت در ایران چند نفر است؟
یک میلیون ۶۰۰ هزار نفر در بهزیتسی پرونده دارند و ثبت رسمی شده‌اند، اما این آمار درست نیست، تعدادی معلول وجود دارد که تحت پوشش کمیته امداد هستند، برخی دیگر تحت پوشش بنیاد شهید و ایثارگرانند، این افراد هم معلول هستند اما در آمار کلی معلولیت حساب نمی‌شوند، لذا آمار واقعی با چیزی که الان ثبت شده فاصله‌دار است، به‌نظرم قانون جوانی جمعیت به تعداد معلولین اضافه می‌کند و نگران کننده است، تعداد زیادی هستند که توسط تصادفات جاده‌ای معلول می‌شوند، بنابراین وضعیت معلول‌زایی در کشور زیاد است.
بیشتر بخوانید:
عروسک‌های معلول؛ چیزی که دنیا دارد، ما نداریم
۲۳۳۲۳۳
