از ستم نکردن تا نا امیدنشدن در کلام امام محمدباقر (ع)
در کتاب « تحف العقول» ، از امام محمد باقر علیه السلام نقل شده است: «اگر به تو ستم کردند، تو ستم مکن. اگر به تو خیانت کردند، تو خیانت مکن. اگر تو را تکذیب کردند، عصبانی نشو. اگر ستایشت کردند شاد مشو و اگر نکوهشت کردند دلگیر مشو.اگر نکوهشت کردند، به جای دلگیر شدن؛ تفکر کن! اگر دیدی آن چه درباره تو گفته شده در تو هست، بدان که افتادن تو از چشم خداوند، از مصیبت افتادن از چشم مردم بزرگتر است. اما اگر آن چه که درباره‌ات گفته‌اند واقعیت نداشته باشد، این خود ثوابی است که بدون زحمت به دست آورده‌ای.
اگر همه همشهریانت بر ضدّ تو هم صدا شوند و بگویند: «تو مرد بدی هستی» نباید اندوهگین شوی و اگر همه بگویند: «تو مرد خوبی هستی» این سخن تو را شاد نسازد. بلکه خودت را با قرآن بسنج. اگر دیدی پوینده راه قرآن هستی و به آن “عمل” می‌کنی؛ پس استوار و شاد باش؛ زیرا آن چه درباره تو گفته شده است، به تو زیانی نمی‌رساند. اما اگر دیدی از قرآن جدا افتاده‌ای، دیگر چرا باید خودت را فریب دهی؟!»
در «اصول کافی»، از امام پنجم (ع) در خصوص ناامید نشدن از رحمت پروردگار نقل شده است: «اى محمد بن مسلم! گناهان مؤمن که از آن توبه کرده، آمرزیده است و باید براى آینده پس از توبه و آمرزش، کار خوب کند، همانا به خدا این فضیلت نیست مگر براى آن‌ها که ایمان دارند.
من گفتم: اگر بعد از توبه و استغفار از گناهان، باز گناه کرد و باز توبه کرد؟
در پاسخ فرمودند: اى محمد بن مسلم! تو پندارى که بندۀ مؤمن از گناه خود پشیمان گردد و از آن آمرزش خواهد و توبه کند سپس خدا از او توبه‌اش را نپذیرد؟
گفتم: راستش این است که چندبار این کار کرده است، گناه مى‌کند و باز هم توبه مى‌کند و از خدا آمرزش مى‌خواهد.
فرمودند: هرآن چه که مؤمن به آمرزش‌خواهى و توبه بازگردد، خدا به آمرزش او برمى‌گردد و به راستى که خدا بسیار آمرزنده و مهربان است، توبه را مى‌پذیرد و از بدکردارى‌ها مى‌گذرد، مبادا تو مؤمن را از رحمت خدا ناامید سازى.»
امام محمد باقر (ع) فرزند امام سجاد (ع) و مشهور به باقرالعلوم است. ایشان پنجمین امام شیعیان هستند و ۱۹ سال امامت شیعیان را بر عهده داشتند. امام باقر (ع) در سال ۱۱۴ به دستور هشام بن عبدالملک مسموم شدند و در نهایت در روز هفتم ذی‌الحجه به شهادت رسیدند. این امام بزرگوار در قبرستان بقیع واقع در شهر مدینه در کنار پدربزرگ و پدر خود دفن شده‌اند. پس از ایشان، پسرشان امام جعفر صادق (ع) هدایت مسلمانان را بر عهده گرفتند.
