یادآوری گناه؛ موضوع که نباید در زندگی فراموش کنیم

در کتاب «مبادی اخلاق در قرآن » نوشته آیت‌الله جوادی آملی نقل شده است: «مشکل ما در نقص و نرسیدن به کمال، فراموشی است که از بدترین مصیبت‌های ماست. کار خوبی را که انجام می‌دهیم، فراموش نمی‌کنیم. چون آن را بار‌ها بازگو کرده و به آن علاقه‌مندیم؛ ولی، چون گناه مرتکب شده را پنهان می‌کنیم، کم‌کم از یادمان می‌رود؛ و در صدد جبران آن هم نیستیم؛ زیرا انسان آن گاه در صدد جبران نقص است که متذکر آن نقیصه باشد.

از اینرو به ما گفته‌اند: اگر کار خیری کردید، آن را فراموش کنید و اگر از شما اشتباهی سر زد، به یاد آن باشید؛ زیرا تذکر خطا وسیله‌ی استغفار و سبب انفعال است، ولی یادآوری کار خیر، زمینه‌ی غرور را فراهم می‌کند. گاهی انسان آن‌قدر کار خیر را بازگو می‌کند که کار خیرش پژمرده می‌شود.

در بعضی از روایات اهل بیت (علیهم‌السّلام) آمده است که اگر شما کار خیری را انجام دادید، لازم نیست آن را برای کسی بازگو کنید؛ مثل این که، شما گلی را از بوستان بچینید و چند بار به آن دست بزنید. طبیعی است که پژمرده می‌شود و عطر و زیبایی آن از بین می‌رود. کار خیر نیز وقتی زیبا و معطر است که پنهان بماند یا اگر درِ شیشه‌ی عطری را باز کنیم، عطر از آن می‌پرد. ولی کار شر مثل بوی بد است، درِ شیشه‌ی آن را بردارید و بگذارید زود بویش برود، یعنی به یاد آن باشید. وقتی به یاد بودید، با توبه، آن را جبران می‌کنید.»