انتظار نتانیاهو برای برای بازگشت ترامپ به کاخ سفید/ تنشهای تهران ـ تلآویو بیشتر میشود؟
رسول سلیمی: کمتر از دو هفته به انتخابات ریاست جمهوری آمریکا باقی مانده و پیروزی ترامپ در ۱۵ آبان میتواند یکی از نقاط عطف برای بنیامین نتانیاهو باشد. چه آنکه به نظر تحلیلگر رادیو بین المللی فرانسه، برخلاف دموکراتها که به نظر میرسد نسبت به سیاستهای نتانیاهو سختگیرتر هستند، اما تجربه او با جمهوریخواهان بسیار خوب بوده است. مضافا اینکه دوره قبلی ریاست جمهوری ترامپ برای نتانیاهو آوردههای زیادی داشت.
استقبال از ترامپ فقط معطوف به نخست اسرائیل نبوده و مردم این کشور هم تا حد زیادی تمایل به پیروزی ترامپ دارند. یک نظرسنجی که در ماه سپتامبر توسط موسسه سیاست خارجی منطقه ای اسرائیل انجام شد، نشان می دهد که ۶۸ درصد از اسرائیلی ها ترامپ را به عنوان نامزدی می بینند که به بهترین وجه در خدمت منافع اسرائیل است. تنها ۱۴ درصد کامالا هریس، معاون رئیس جمهور را انتخاب کردند، علیرغم اینکه او بارها حمایت خود را از اسرائیل و حق آن برای دفاع از خود اعلام کرد.
این در حالی است که کارشناسان سیاسی کشورمان معتقد به انگیزه قوی نتانیاهو برای تشدید درگیری ها در خاورمیانه با پیروزی ترامپ هستند و یادآور می شوند «به اعتقاد نتانیاهو حتی اگر مصالحه هم(در خاورمیانه) در کار باشد، با وجود حضور ترامپ در کاخ سفید امتیازات بیشتری میتوانند کسب کنند و بنابراین احتمال کشاندن مذاکرات تا روی کار آمدن ترامپ وجود دارد.» این در حالی است که «ترامپ صراحتا تاکید کرده که با سرکوب حماس موافق است و در مناظرات هم به این موضوع پرداخت. تفاوت اینجاست که دولت بایدن چنین نظری ندارد و طرفدار راهحل دو کشوری هستند و معتقدند باید این جنگ به فرایندی ختم شود که در انتها راه حل دو کشوری حاصل شود؛ اما ترامپ توجهی به راه کار دو دولت ندارد.»
اما همیشه هم ترامپ با مواضع نتانیاهو همراه نبوده است. ترامپ در آخرین باری که در دفتر ریاست جمهوری بود و در آستانه انتخابات ۵ نوامبر، پیام های متفاوتی در مورد سیاست خود در خاورمیانه ارسال کرد. اظهارات او از تشویق نتانیاهو به بمباران تاسیسات هسته ای ایران تا انتقاد از رهبر اسرائیل و گفتن اینکه “اگر من رئیس جمهور بودم حمله ۷ اکتبر هرگز اتفاق نمی افتاد” و اینکه او اسرائیل را برای پایان دادن به جنگ تحت فشار قرار خواهد داد، متفاوت بود.
از طرفی او از پیشنهاد بمباران تاسیسات هستهای ایران توسط اسرائیل سخن میگفت و از طرف دیگر از نخستوزیر اسرائیل انتقاد می کرد و میگفت که «اگر من رئیس جمهور بودم حمله هفتم اکتبر حماس هرگز اتفاق نمیافتاد» و اسرائیل را برای پایان دادن به درگیریها تحت فشار قرار خواهد داد.
ترامپ در دوران ریاست جمهوری خود اقدامات متعددی را انجام داد که موجب شد جایگاه داخلی نتانیاهو تقویت شود. از جمله اینکه ترامپ سفارت آمریکا را از تلآویو به بیت المقدس انتقال داد و حاکمیت اسرائیل بر بلندیهای جولان اشغالی را به رسمیت شناخت و عادیسازی روابط بین سه کشور عربی و اسرائیل را تسهیل کرد. ترامپ همچنین از توافق هستهای با ایران خارج شد و تحریمهای اقتصادی سختتری را علیه ایران اعمال کرد.
همه این امتیازات ترامپ به نتانیاهو باعث شد تا تحلیلگران سیاسی بر این نکته تاکید کنند که شعار انتخاباتی ترامپ مبنی بر اینکه «عظمت را دوباره به آمریکا بازگردانیم» همان چیزی است که نتانیاهو روی آن سرمایهگذاری کرده است. ترامپ به عنوان یک رئیس جمهوری که تمرکز بر قدرت امریکا را در دستور کار دارد، به طور بالقوه میتواند آزادی عمل بیشتری به نتانیاهو برای هدایت درگیریهای جاری در غزه و لبنان بدهد و این احتمال تقویت می شود که با پیروزی ترامپ فشار نظامی و اقتصادی بر ایران دو چندان خواهد شد. چرا که یکی از مهمترین استراتژی های ترامپ در خاورمیانه، برون سپاری کنترل دشمنان امریکا به بازوهای هم پیمان با امریکا است. از این رو در صورت پیروزی ترامپ، اسرائیل در حوزه نظامی و امنیتی،بازوی متحد امریکا برای کنترل و تضعیف قدرت منطقه ای ایران خواهد بود.
311213
منبع: خبر آنلاین