دوئل عمران خان و نواز شریف در انتخابات پاکستان/ راه حل تشکیل دولت ائتلافی است؟
رسول سلیمی: در بحبوحه بحران سیاسی و انتخابات جنجالی در پاکستان، نوازشریف، نخست‌وزیر پیشین پاکستان و رهبر حزب مسلم لیگ‌ــ‌نواز، اعلام کرد که قصد ندارد در کرسی نخست‌وزیری دولت ائتلافی در پاکستان قرار بگیرد و برادرش شهباز شریف، نخست‌وزیر پیشین، را برای این سمت انتخاب کرده است.
برگزاری انتخابات روز پنجشنبه پاکستان تحت‌الشعاع حملات گروه‌های مسلحی قرار گرفت که ۲۸ کشته برجای گذاشت. پاکستان هم‌زمان با انتخابات، با بحران اقتصادی نیز دست‌وپنجه نرم می‌کند. دومین حزب بزرگ پارلمان آینده پاکستان حزب مردم به رهبری بلاول بوتو زرداری، پسر بی‌نظیر بوتو، دیگر نخست‌وزیر پیشین پاکستان خواهد بود. حزب مردم از مجموع ۲۲۵ کرسی پارلمان که تاکنون تکلیف آن مشخص شده ۵۰ کرسی به دست آورده است.
این در حالی است که انتخابات پارلمانی پاکستان تحت‌تأثیر ادعای وقوع تخلف، از کارافتادن شبکه تلفن همراه و حملات گروه‌های مسلح نیز قرار گرفته است. اگرچه حزب تحریک انصاف پاکستان متعلق به عمران خان اجازه رقابت با دیگر احزاب را پیدا نکرد. بااین‌حال این حزب با اتخاذ تاکتیکی توانست شماری از نامزدهای خود را به‌عنوان افراد مستقل وارد رقابت کند. نتیجه انتخابات حالا نشان می‌دهد که این نامزدهای مستقل ۱۰۱ کرسی از مجموع ۲۶۶ کرسی پارلمان را کسب کرده‌اند.
پیش‌ازاین نتایج ابتدایی نشان می‌داد که حزب نواز شریف، یکی دیگر از نخست‌وزیران سابق پاکستان از جریان سیاسی عمران خان پیش افتاده است. حزب مسلم لیگ متعلق به نواز شریف تاکنون ۶۴ کرسی در پارلمان آینده پاکستان به دست آورده است. نواز شریف، ۷۴ساله تجربه سه دوره نخست‌وزیری پاکستان را دارد. او سال گذشته از چهار سال تبعید خودخواسته در بریتانیا به کشورش بازگشت و به دلیل محکومیت قضایی هنگام برگزاری انتخابات پارلمانی دوره قبل در زندان بود.
نواز شریف می‌گوید که حزب مسلم لیگ بزرگ‌ترین حزب پارلمان آینده خواهد بود و به‌این‌ترتیب تلاش خواهد کرد تا ضمن ائتلاف با دیگر گروه‌ها دولت آینده را تشکیل دهد. حزب مسلم لیگ به‌وضوح در هدف خود برای کسب اکثریت مطلق کرسی‌های پارلمان ناکام مانده است.
بااین‌حال بنا به نتایج اعلام شده فقط ۴۹ نامزد مستقل و مورد حمایت حزب عمران خان در رأی‌گیری پیروز شده‌اند. تاکنون نتیجه ۱۲۲ کرسی پارلمان پاکستان مشخص شده است و شاخص سهام کراچی و اوراق‌قرضه دولتی پاکستان هم به دلیل عدم اطمینان نسبت به شرایط آینده کاهش‌یافته است.
عمران خان که در زندان به سر میبرد به همراه هوادارانش از تخلف در روند برگزاری انتخابات سخن گفته‌اند. حزب مردم پاکستان به رهبری بلاول بوتو زرداری، پسر بی‌نظیر بوتو، دیگر نخست‌وزیر پیشین پاکستان کنترل ۵۴ کرسی را در پارلمان آینده در دست خواهد داشت.
اگرچه عمران خان در حال حاضر در زندان به سر میبرد و حزب او به نام تحریک انصاف پاکستان (PTI) از شرکت در انتخابات منع شده، اما هواداران او به‌عنوان مستقل به رقابت پرداختند. ناظران سیاسی معتقدند نمایندگان مستقل پارلمان آینده در چهارچوب قوانین پیچیده انتخاباتی در پاکستان، به‌تنهایی امکان تشکیل دولتی ائتلافی را نخواهند داشت؛ چراکه برخی از کرسی‌های پارلمان تنها مختص احزاب است. نمایندگان مستقل که اکثر آنها با حمایت حزب عمران خان به پارلمان راه یافتند می‌توانند پس از تشکیل مجلس به هر کدام از احزاب حاضر در پارلمان بپیوندند. حزب عمران خان از رقابت در انتخابات پارلمانی محروم شده بود و به‌این‌ترتیب هواداران او به‌عنوان نامزدهای مستقل در انتخابات شرکت کردند.
ازاین‌رو کارشناسان سیاسی انتظار دارند که نبرد اصلی بین نامزدهای مورد حمایت خان، و حزب نخست‌وزیر پیشین یعنی نواز شریف باشد. خان بر این باور است که ارتش برای ازبین‌بردن حزبش تلاش می‌کند، و هم‌زمان برخی از تحلیلگران می‌گویند که شریف توسط ژنرال‌ها حمایت می‌شود. تحلیلگران پیش‌بینی کرده‌اند که ممکن است هیچ برنده مشخصی در انتخابات وجود نداشته باشد و این به مصائب کشوری که تلاش می‌کند بر بحران اقتصادی خود غلبه کند بیفزاید. هم‌زمان افزایش خشونت‌ها، فضای سیاسی در این کشور را به‌شدت قطبی کرده است.
«انورالحق کاکر» نخست‌وزیر دولت موقت پاکستان با اشاره به اینکه احزاب مشارکت‌کننده در انتخابات این کشور برای تشکیل دولت به ۱۶۹ کرسی نیاز دارند، گفته پیش‌بینی می‌کند در نتیجه مذاکره و توافق احزاب، یک دولت ائتلافی در این کشور شکل بگیرد. کاکر با اشاره به نتایج اعلام شده توسط کمیسیون انتخابات پاکستان به «تی‌آرتی» ترکیه گفت: به نظر می‌رسد هیچ حزب واحدی آماده تشکیل دولت به طور مستقل نباشد، بنابراین من تشکیل یک دولت ائتلاف را پیش‌بینی می‌کنم. وی با اظهار اینکه نمی‌داند کدام حزب «تعداد جادویی ۱۶۹» کرسی لازم را برای تشکیل دولت بعدی دست خواهد آورد، افزود: پاکستان یک دموکراسی در حال گذار است؛ فکر می‌کنم این بار باتوجه‌به چالش‌های امنیتی که ما به‌عنوان یک جامعه با آن مواجه بودیم، ثابت کرده است که یک دموکراسی شجاع است.
۳۱۱۳۱۱
منبع: خبر آنلاین
