«تعزیه را مناسبتی نکنیم»

حاج عنایت‌الله قاسمی که این روزها سه مجلس تعزیه را در محوطه باز مجموعه تئاتر شهر اجرا می‌کند، معتقد است که این هنر بیشتر در ده روزه اول محرم مورد توجه قرار می‌گیرد و حال آنکه در طول سال می‌توانیم مجالس تعزیه داشته باشیم.
این هنرمند که سال‌ها در حسینیه حضرت زهرا (س) در محله استاد معین تعزیه‌خوانی کرده، ایسنا با اشاره به اینکه در برنامه «نوای عرشیان و مشق فرشیان» چند تعزیه کمتر شناخته شده را اجرا می‌کند، گفت: همین که اسم تعزیه به میان می‌آید، همه یاد ده روز اول ماه محرم می‌افتند در حالیکه ما برای تمام مناسبت‌ها تعزیه داریم؛ تعزیه‌هایی شاد برای ایام شادی و سالروز تولد ائمه و … که متاسفانه حتی بعضی از دست‌اندرکاران تعزیه هم آنها را نمی‌شناسند.
این هنرمند ادامه داد: به عنوان کسی که ۴۰ سال است در کار تعزیه‌ام و نسخه‌های بسیاری دارم، می‌گویم که بیش از ۴۰۰ نسخه تعزیه داریم و اگر در طول سال تعزیه اجرا کنیم، زمان کم می‌آوریم اما متاسفانه به دلیل مناسبتی شدن تعزیه، اغلب نسخه‌های تکراری اجرا می‌شود.
او با بیان اینکه تعزیه دربردارند همه هنرهاست، افزود: در تعزیه هم موسیقی داریم و هم نمایش و هم ادبیات و دیگرگونه‌های هنری اما متاسفانه فقط ظاهر این هنر را حفظ کرده‌ایم و در حال حاضر تعزیه ما از حالت سنتی خود دور شده و بیشتر دچار زرق و برق شده است.
قاسمی که به مدت ۲۰ سال در تکیه‌ای در محله استاد معین تعزیه اجرا می‌کرده، یادآوری کرد: حدود ۲۰ سال تمام شب‌های جمعه برنامه داشتیم و این برنامه‌ها در طول سال ادامه داشت اما متاسفانه در دوران کرونا حسینیه را تعطیل کردیم و بعد از آن نیز به دلیل شرایط دشوار اقتصادی امکان بازگشایی آن را نداشتیم. در حالیکه این حسینیه شناخته شده بود و حتی زمانی که آقای تقوایی مشغول ساخت فیلم تعزیه برای ثبت این هنر در یونسکو بود، به همراه تعدادی از هنرمندان شناخته‌شده این حوزه به تکیه ما آمدند و تصاویری ثبت کردند.
این تعزیه‌خوان با ابراز تاسف از بی‌توجهی به این هنر ادامه داد: کسی نیست که از تعزیه پشتیبانی کند و الان هم به ضرب و زور آن را نگه داشته‌ایم در حالیکه این سنت از سال‌های گذشته به ما رسیده ولی متاسفانه هیچ ارگانی از آن حمایت نمی‌کند مگر در مناسبت‌های خاص و برای برنامه‌های مختصر در حد چند روز.
قاسمی با تشریح تجربیات شخصی خودش در زمینه تاثیرگذاری تعزیه بر عموم مردم و حتی نوجوانان افزود: زمانی تعزیه بیشتر از سوی مردم حمایت می‌شد. حالا هم برای ده روز اول محرم یا ۲۸ صفر بانی شخصی داریم که در همه شهرها از گروه‌های تعزیه حمایت می‌کنند ولی نهادی که در طول سال کمک هزینه‌ای به این کار اختصاص بدهد و سبب شود تعزیه‌های غریب هم اجرا شوند، نداریم.
او با اشاره به نسخه‌هایی که برای اجرای خودش در مجموعه تئاترشهر انتخاب کرده، توضیح داد: نسخه‌هایی را انتخاب کرده‌ام که ۵۰ سال پیش در تکیه شاپور اجرا می‌شد. جالب است که حتی بعضی از اجراگران ما خودشان این تعزیه‌ها را ندیده‌اند.
قاسمی ابراز تاسف کرد: الان تعزیه‌ها خیلی تکراری شده و حتی در ایام محرم هم فقط بعضی از نسخه‌ها اجرا می‌شود و متاسفانه تعزیه گرفتار افرادی شده که چیزی از این هنر نمی‌دانند و بسیاری از هنرمندان قدیمی این رشته که خاک آن را خورده‌اند، از دنیا رفته‌اند بدون اینکه جایگزینی برای آنان داشته باشیم. نسل جوان هم که کمتر با این هنر آشنایی دارد به طوری که اگر بخواهیم مجلس دو طفلان مسلم را اجرا کنیم، به سختی می‌توان چهار بچه‌خوان حرفه‌ای پیدا کرد.
قاسمی شامگاه شنبه، ۳۱ تیر تعزیه «شهادت بریور جعفر» را در فضای باز تئاتر شهر و در قالب برنامه «نوای عرشیان، مشق فرشیان» اجرا کرد. او امشب، یکشنبه ۱ مرداد نیز تعزیه «وهب نصرانی» را اجرا می‌کند و شامگاه سه‌شنبه ۳ مرداد نیز تعزیه شهادت حضرت مسلم را اجرا خواهد کرد.
مجالس تعزیه راس ساعت ۲۰ به مدت یک ساعت در فضای باز مجموعه تئاتر شهر اجرا می‌شوند.

منبع: ایسنا