فرصت طلایی برای نفت ایران؛ مثلت قدرت شکل می‌گیرد؟

مدیرکل پیشین امور اوپک و روابط با مجامع بین‌المللی انرژی وزارت نفت می‌گوید: درشرایط کنونی ایران و عربستان می‌توانند از فرصت ایجاد شده برای توسعه همکاری‌های خود در حوزه نفت و گاز استفاده کنند، در این بین چین نیز حامی این مساله خواهد بود و به نظر می‌رسد که مثلث قدرت شکل می‌گیرد.
جواد یارجانی، با بیان اینکه طبیعی است که ایران و عربستان دو کشور بسیار مهم منطقه غرب آسیا هستند و در عمل هم دیدیم که وقتی روابط به بدترین حالت خود در هفت سال پیش رسید، مشکلات زیادی ایجاد شد و اهمیت نقش چین کاملا روشن بود، اظهار کرد: این نشان می دهد که چین باتوجه به روابط خوبی که با ایران و همینطور عربستان دارد و از سوی دیگر باتوحه به سرمایه‌گذاری‌های وسیعی که چین در عربستان و عربستان در چین انجام داده و اهمیت تامین انرژی در بلند مدت، عربستان می‌تواند در این عرصه نقش مهمی ایفا کند و همینطور ایران به طور بالقوه می‌تواند ایفای نقش داشته باشد.
اهمیت توسعه روابط ایران و عربستان برای چین
به گفته وی، توسعه روابط ایران و عربستان برای چین بسیار با اهمیت است و باید توجه داشت که چین نقش پررنگ‌تری در این موضوع دارد، این مساله برای عربستان نیز منافع زیادی را به دنبال خواهد داشت ولی اهمیت آن برای ایران شاید بیشتر باشد.
مدیرکل پیشین امور اوپک و روابط با مجامع بین‌المللی انرژی وزارت نفت اظهار کرد: به نظر می‌رسد که رابطه خصمانه و یا نه چندان دوستانه‌ای که بایدن به محض ورود به کاخ سفید به ولیعهد عربستان داشت و فشارهایی که در همان ابتدا نیز به عربستان وارد کرد برای اینکه روابط خود و تحریم‌هایی که علیه قطر داشتند به پایان برسد و خیلی روشن به طور واضح انتقادات شدیدی را متوجه عربستان کرد باعث شد که عربستان عملا نشان دهد که اگر تصمیم بگیرد می‌تواند تاثیر گذار باشد.
یارجانی با بیان اینکه علی‌رغم درخواست‌های مکرر آمریکا که بعد از بحران اوکراین خواسته بود که تولید نفت اوپک افزایش یابد، این موضوع محقق نشد و عربستان به دلیل نقشی که در اوپک داشت تصمیم گرفت که تولید در اوپک پلاس را کاهش دهد، گفت: بایدن علی رغم تصمیم‌های اولیه از عربستان نیز بازدید کرد اما کارساز نبود یعنی روابط با دولت بایدن و دموکرات‌ها به نقطه سختی رسید و اخیرا نیز مجدد درخواست برای افزایش تولید با کاهش تولید مواجه شد و این نشان می‌دهد که عربستان تصمیم خود را گرفته و نشان داده است که عربستان برای منافع ملی خود می‌تواند با چین و ایران به یک نتیجه غیر قابل تصوری برسد.
به گفته وی، در این بین نقش نفت در این زمینه بسیار پررنگ است و در کل نقش انرژی برای چین اهمیت زیادی دارد و این نشان می‌دهد که تلاش مضاعفی می‌شود که دنیا از حالت یک قطبی که آمریکا دنبال می‌کند به دنیای چند قطبی تبدیل خواهد شد و ما میبینیم که بازدید مکرون از چین و تصمیماتی که اعلام می‌کنند در همین جهت است.
تحلیلی از وضعیت کنونی ایران در بازار
مدیرکل پیشین امور اوپک و روابط با مجامع بین‌المللی انرژی وزارت نفت با اشاره به وضعیت کنونی بازار نفت، گفت: بازار نفت برای ما شرایط خاصی دارد و باید به این موضوع نیز توجه کرد که بهبود روابط با همسایگان که خیلی اهمیت دارد باید مورد توجه قرار بگیرد و از اتفاقات گذشته درس بگیریم، بازار نفت برای ایران حالت خاصی دارد، بهبود روابط با عربستان یا با همسایگان که به آن اهمیت داده ایم به این معنا نیست که شرایط بازار نفت برای ما ایده‌آل است چراکه ما هنوز از تحریم‌ها که خیانتی در حق کشور ما بوده است رها نشده‌ایم، بنابر این به هر نحوی شده باید شرایط را به گونه ای تعریف کنیم که ایران از نظر ذخایر نفت و گاز که جایگاه بالایی را نیز در دنیا دارد بتواند برای بهبود شرایط اقتصادی استفاده کند. ادامه تحریم بازار نفت ایران یعنی از یک قدرت بالقوه در دنیا استفاده نمی‌شود.
روابط آمریکا و عربستان کاملا دگرگون نمی‌شود
یارجانی با تاکید بر اینکه روابط آمریکا و عربستان کاملا دگرگون نشده و موضوعاتی که در این رابطه مطرح می‌شود منطقی نیست، تصریح کرد: بین این دو کشور اتفاقات مهمی رخ داد و عربستان نشان داد که با چالش‌های سیاسی و اقتصادی آمریکا می‌تواند روابط برقرار کند ولی این به این معنا نیست که روابط آمریکا و عربستان به بن بست رسیده است چراکه تنها روابط عربستان با دولت فعلی آمریکا به مشکل خورده و این به این معنا نیست که اگر تغییراتی در دولت آمریکا در دولت بعدی رخ بدهد شرایط تغییر نکند، عمق روابط عربستان و آمریکا زیاد است و ادامه دار خواهد بود.
وی با اشاره به تاثیر روابط ایران و عربستان در بازار انرژی در شرایط فعلی، گفت: عربستان نقش خود را بازی کرده و اگر قرار بود پیام پررنگی به دولت آمریکا بفرستد که “می‌تواند کارساز باشد”، این کار را انجام داده است، عربستان روابط خیلی نزدیکی نیز با چین دارد و این کشور نیز نقش خود را ایفا کرده و توانسته دو کشور مهم را که برای خود چین نیز اهمیت دارد در کنار یک میز بیاورد.
مدیرکل پیشین امور اوپک و روابط با مجامع بین‌المللی انرژی وزارت نفت ادامه داد: آنچه برای ما مهم بوده این است که بتوانیم به خاطر منافع ملی خودمان از شر تحریم ها به هر نحوی که شده خلاصی پیدا کنیم و این باید بزرگترین هدف ما باشد که ما بتوانیم با استفاده از شرایطی که داریم یعنی نیاز به سرمایه و تکنولوژی و مسائل دیگر بتوانیم این وضعیت را تغییر دهیم و نقش درست را ایفا کنیم.
به گفته یارجانی قطعا هیچ کشوری مانند عربستان نمی‌تواند تمام مساله تحریم را حل کند، در گذشته چین با تمام توان اقتصادی که داشت و علاقه‌مند نیز بود و همچنین  توتال را در کنار خود داشت بازهم نتوانست سرمایه‌گذاری‌های بزرگی را که در ایران متعهد شده بودد به دلیل تحریم‌ها به سامان برساند.
وی با بیان اینکه به‌نظر می‌رسد دولت عربستان تصمیم گرفته روی یک دوره‌ای بودن بایدن سرمایه‌گذاری کند و اگر در انتخابات آتی ریاست جمهوری آمریکا، جمهوری خواهان پیروز شوند، تحولات زیادی ممکن است ایجاد شود، همانطور که در زمان ترامپ نیز نشانه‌های آن را دیدیم، اظهار کرد: اینکه کشورهای منطقه سعی کنند با سیاست‌های خودشان و یا حتی هزینه کردن روی کاندیدای خاصی شرط بندی کنند دارای سابقه است.
مدیرکل پیشین امور اوپک و روابط با مجامع بین‌المللی انرژی وزارت نفت  ادامه داد: آنچه برای ما مهم اهمیت دارد این است که باید ببینیم در شرایط فعلی چه چیزی بیشترین منافع ما را دنبال می‌کند و شاید یک نوع سرمایه‌گذاری مشترک و بزرگ با قطر که روابط خوبی با ایران دارد و حتی حضور چین و دیگر کشورهایی که توانایی دارند در زمینه نفت و گاز بتواند راهگشا باشد.

منبع: ایرنا